Kapliczka w Rembelszczyźnie Źródło: nieporet.pl

Kapliczka w Rembelszczyźnie wybudowana została w 1952 lub 1953 roku. Trudno teraz po latach ustalić dokładną datę. Stawiał ją już nieżyjący Franciszek Sarnecki z synem Zdzisławem. Fundusze na budowę pochodziły z tzw. polowań. Myśliwi polujący na terenie konkretnej wsi, wpłacali określoną kwotę na jej rzecz. Mieszkańcy Rembelszczyzny przeznaczyli te fundusze na wybudowanie kapliczki. Terenu użyczyła rodzina Państwa Rębelskich. W latach pięćdziesiątych kapliczka stanęła w miejscu spokojnym i cichym. Wraz z upływem lat rósł ruch samochodowy, modernizacja skrzyżowania nadszarpnęła konstrukcję, pogoda też nie pozostała bez wpływu na jej stan. Konieczne stało się odnowienie. Sołtys Wojciech Szybowski, Rada Sołecka Rembelszczyzny i osoby zainteresowane losem kapliczki podjęli decyzje o rozpoczęciu prac remontowych. Fundusze na ten cel przekazały bezinteresownie osoby prywatne i firmy działające na terenie sołectwa. Kapliczka została odnowiona zgodnie z oryginałem, wzmocniono jej konstrukcję i dodano blasku. Na uroczystość poświęcenia, której dokonał ksiądz Piotr Jędrzejewski przybyli mieszkańcy nie tylko Rembelszczyzny, ale i innych miejscowości, Wójt Gminy Maciej Mazur, radni, sołtysi i przedstawiciele firm.

Źródło: nieporet.pl

Źródło: Powiat Legionowski. Przewodnik subiektywny Jacek Szczepański

Kasyno oficerskie w Zegrzu to jeden z niewielu budynków dawnej twierdzy, który do niedawna zachował swoją pierwotną funkcję (obecnie zamknięte). Został wybudowany w ok. 1903 r. w stylu neoklasycyzmu petersburskiego. Jako „Oficerskoje Sobranie” przeznaczony był dla oficerów piechoty i artylerii fortecznej. W Okresie międzywojennym korzystali z niego oficerowie Centrum Wyszkolenia Łączności, a po wojnie kadra i podchorążowie Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Łączności. Kasyno otoczone jest parkiem krajobrazowym. Obok niego zwraca uwagę niewielki skwer z głazami upamiętniającymi poszczególne roczniki kończące WSOWŁ.

Kasyno w Legionowie - I miejsce, architektura zabytkowa Krzysztof Pietrzak

Dlaczego ten budynek jest taki wyjątkowy? Został zbudowany w 1892 r. podczas pierwszego etapu budowy koszar przy ówczesnej stacji Kolei Nadwiślańskiej Jabłonna. Jest to jeden z najstarszych drewnianych budynków w Legionowie. Już wówczas wyróżniał się ciekawą architekturą nawiązującą do rosyjskiego budownictwa ludowego, która w ten sposób odróżniała ją od pozostałych budynków koszarowych. Budynek posiadał ciekawe nadokienniki, a także wole oczy czyli okienka na strychu oraz charakterystyczne ozdobne kominy. Ręcznie wykonane ozdobniki musiały być wiernie odtworzone. Ponieważ budynek przeszedł kilka pożarów, w przywracaniu dawnego kształtu pomocą okazały się być stare zdjęcia fragmenty budynku przechowywane w zbiorach muzeum.

Odbudowa i przeniesienie drewnianego budynku kasyna z terenów położonych przy ulicy Zegrzyńskiej na ulicę Piaskową to ogromny sukces. Wydawało się, że niszczejący przez lata budynek, który był kilkukrotnie podpalany całkowicie zniszczeje w cieniu wiaduktu. Inwestycję włączono do Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Legionowo na lata 2007-2025 i dofinansowano kwotą 2,1 mln zł. Projekt był współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego na lata 2007-2013. Nadzór nad przedsięwzięciem sprawował konserwator zabytków. Każdy z elementów przed przeniesieniem był opisywany i znakowany.

Kasyno powstało w 1892 r. przy stacji Kolei Nadwiślańskiej Jabłonna. Wchodziło w skład kompleksu koszarowego 192 Wawerskiego Rezerwowego Pułku Piechoty. W czasie I WŚ w grudniu 1915r. zakwaterowano tu niemieckie dowództwo Oddziałów Zapasowych Piechoty – Infanterie Ersatz Truppe Warschau. Było to zgrupowanie liczące około 8 tys. żołnierzy niemieckich szkolonych w koszarach i wysyłanych stąd na front jako uzupełnienia dla wykrwawionych pułków. W okresie II RP budynek był wykorzystywany jako reprezentacyjne mieszkanie komendantów legionowskiego garnizonu. Pod koniec lat 20, mieszkał tu dowódca 2. Batalionu Balonowego ppłk. Aleksander Wilcz z żoną i córką Bogusławą (przebywa obecnie w legionowskim DPS).
Około 1930 r. w budynku założono kasyno wojskowe dla oficerów, początkowo dla 2. Batalionu Balonowego, a następnie dla całego garnizonu tzw. Garnizonowe Kasyno Oficerskie. Wówczas w budynku podejmowano wielu znaczących postaci z życia w II RP. - W Muzeum udało nam się udokumentować pobyt m.in. por. Franciszka Żwirki znakomitego pilota (1931r.), prof. Augusta Piccarda (1935r.) słynnego naukowca, który wynalazł batyskaf i pokonał na balonie wysokość 16 km – opowiada dyrektor Jacek Szczepański. W 1936r. przebywał tu płk Jana Jura Gorzechowski, wówczas komendant Straży Granicznej, a prywatnie mąż Zofii Nałkowskiej, bojownik PPS i organizator słynnej ucieczki 10 z Pawiaka. W kasynie świętowali legionowscy piloci balonowi m.in. kpt. Franciszek Hynek, por. Zbigniew Burzyński, por. Władysław Pomaski – zwycięzcy w prestiżowych zawodach o puchar Gordona Bennetta. Do tych tradycji odnosimy się głównie uzasadniając celowość odbudowy kasyna, jako ważnego świadka legionowskich tradycji – przekonuje dyrektor.
W minionych latach kasyno pełniło różne funkcje, od kulturalnych, lokalowych aż do tych bardziej prozaicznych. Po II WŚ w okresie PRL-u mieściły się tu sklepy WPH, które tłumnie odwiedzali mieszkańcy Osiedla Piaski. - Po raz pierwszy kwestię ratowania budynku podjęliśmy w 1999 r. – opowiada dyrektor Szczepański. - Planowaliśmy utworzenie tu Regionalnego Centrum Turystyki Fortecznej. Budynku nie udało się jednak pozyskać od Wojska Polskiego. W dobrym stanie budynek przetrwał do 2000r. Od 1999r. UM Legionowo poczyniło starania by przejąć kasyno. 25 listopada 1999 r. budynek został wpisany do rejestru zabytków pod numerem A26. Dzięki temu zapisowi został uratowany. Przetrwał nawet falę pożarów, które bardzo nadwyrężyło konstrukcję, a po jego przeniesieniu na Osiedle Piaski powstanie w nim filia muzeum, w której będą prezentowane dzieje garnizonu ze szczególnym uwzględnieniem dziejów 1 WDZ.

Źródło: www.gazetapowiatowa.pl

Kościół Parafialny Jabłonna Bogdan Turek

W 1921 r. zawiązany został Komitet Budowy Kościoła, a już cztery lata później parafia została erygowana. Kuria Biskupia Warszawska powołała do istnienia nową parafię wyłączając jej teren z parafii Chotomów. Świątynię zbudowano wg projektu architekta Józefa Sandyńskiego na placu ofiarowanym przez hrabiego Maurycego Potockiego. W 1944 r. kościół został wysadzony przez ustępujące wojska niemieckie. Odbudowany w latach 1945 – 1954 wg projektu architektów Zbigniewa Chwaliboga i Bolesława Gierycha.

Wnętrze kościoła w Serocku Michał Sobiech

Ostatni książęta mazowieccy, Janusz III i Stanisław, do których Serock należał, ufundowali w Serocku murowany kościół, usytuowany na skarpie, skąd rozciąga się widok na połączenie dwu rzek - Bugu i Narwi. Świątynia pw. Zwiastowania Najświętszej Maryi Pannie (dawniej św. Wojciecha) jest najstarszym zabytkiem w powiecie legionowskim. Po przekroczeniu progu kościoła (którego posadzka znajduje się poniżej poziomu otoczenia) oczom ukazuje się oryginalne barokowe wyposażenie. We wnętrzu kościoła zachwyca nawa sklepiona kolebkowo z gwiaździstą siatką żeber, które równoległymi wiązkami spływają na półfilary. W prezbiterium uwagę zwracają 2 oryginalne ostrołukowe portale, pochodzące z poczatkowego okresu budowy światyni. Znajduje sie tu również późnobarokowy ołtarz z 1775 r. z figurami św. Stanisawa i św. Wojciecha Bogaty wywstrój światyni zachowuj jednorodny charakter, tworzony przez 2 rokokowe ołtarze boczne. Spośród licznych tablic epitafijnych warto wspomnieć o tablicy upamiętniającej działalność zmarłego w 1849 r. ks. Seweryna Piekarskiego, proboszcza serockiego, kanonika warszawskiego.

Obok światyni ok. 1902 r. stanęła murowana plebania.

Źródło: serock.pl

Kościół Parafialny w Wieliszewie Źródło: parafia.wieliszew.eu

Miejscowość Wieliszew jest wzmiankowana w 1254 r. jako własność klasztoru w Czerwińsku (tak było aż do końca XVIII w.) choć na Górze Sztachera odkryto ślady obozowiska łowców z V w. przed Chr. W I poł. XIX w. należała do Tomasza Kamieńskiego ijego żony Marii Gautier.
Parafię erygował biskup płocki, Ścibor z Radzymina, dnia 20 lipca 1387 r. z dóbr Zakonu Kanoników Regularnych z Czerwińska. W akcie fundacyjnym, w którym widnieją nazwy wsi: Wieliszew, Skrzyszew, Koluszyn, Łaziska, Turczyn i Nieporęt, nakazał wzniesienie w Wieliszewie kościoła w dobrach klasztoru Kanoników Regularnych z Czerwińska nad Wisłą. Tekst dokumentu zachował się w kopiariuszu czerwińskim pochodzącym z początku XVI w.
Jedna z miejscowych legend głosi, iż przed wieloma wiekami, w miejscu dzisiejszego kościoła parafialnego, dobiła do brzegu tratwa z transportem ściętego drzewa. Flisacy, wdzięczni za pokonanie niezwykle niebezpiecznego odcinka rzeki, pełnego wirów, które wielokrotnie rozrywały powiązane w tratwy pnie drzew, ofiarowali cały jego transport na budowę kościoła.
Pierwszy kościół wznieśli opaci czerwińscy. Kolejny, pw. Przemienienia Pańskiego, Sw. Ap. Andrzeja i Mateusza, zbudował w 1728 r. Ks. Mateusz Pożewski, konsekrował go biskup kamieniecki i opat czerwiński Stanisław-Józef Hozjusz dnia 28 sierpnia 1729 r. Kościół wraz z innymi zabudowaniami regionu uległ całkowitemu zniszczeniu w okresie lI wojny światowej (z dawnych czasów ostała się jedynie kaplica-grobowiec na cmentarzu). Drewniany kościółek spłonął (wraz z całym wyposażeniem i archiwum dokumentującym prawie 600-letnią historię parafii) w czasie działań wojennych w roku 1944. Starania o budowę kościoła według projektu arch. W. Konowicza podjął Ks. Walenty Wolski, założył fundamenty w 1950, po czym nastąpiła dłuższa przerwa. Budowę podjął i w latach 1950 - 1962 doprowadził do końca Ks. Feliks Nowak. Konsekracji nowego kościoła dokonał Kard. Stefan Wyszyński dnia 12 sierpnia 1962 r. Nowy, murowany, kościół kształtem bryły i stylistyką nawiązujący do budowli neoromańskich. Jedynymi zabytkowymi elementami są dwa nieczynne już spiżowe dzwony. Legenda głosi, że dzwony zdjęte z kościelnej wieży podczas I wojny światowej w celu przetopienia na "armaty" odnalazły się po wojnie w Austrii i powróciły do Wieliszewa. W roku 1987 obchodom jubileuszu 600-lecia parafii przewodniczył Kard. Józef Glemp, Prymas Polski.

Wyposażenie świątyni: trzynawowa, w stylu eklektycznym (elementy gotyku i romańskie), kryta blachą ocynkowaną malowaną na czerwono. W prezbiterium wisi obraz Przemienienia Pańskiego z roku 1967 (górną część dzieła Rafaela, kopiował Jan Molga). Na ścianach absydy Jan Molga namalował postacie świętych polskich. Po jednej stronie tabernakulum stoi krucyfiks z pasyjką dłuta nieznanego rzeźbiarza zakopiańskiego z 1996, a po drugiej figura MB Fatimskiej. Prezbiterium przebudowano w 2001 r. i wyłożono marmurem. Na jubileusz 40-lecia konsekracji kościoła w 2002 r. wstawiono marmurowy ołtarz i ambonkę. Są również ołtarze w nawach bocznych: Niepokalanej (po prawej) i Sw. Michała Arch. (po lewej); w kaplicy obok prezbiterium nad ołtarzem wisi obraz MB Częstochowskiej. Są gipsowe płaskorzeźby stacji Drogi Krzyżowej i dwa konfesjonały dębowe. Na wieży wisi jeden nieużywany dzwon (w 1998 zainstalowano „dzwony” elektroniczne).

Źródło: parafia.wieliszew.eu

Kościół pw. Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa w Legionowie Olga Groszek

W maju 1989 - roku Kongresu Eucharystycznego - w czasie mszy św. celebrowanej przy kapliczce Matki Boskiej Niepokalanej u zbiegu ulic Sobieskiego i Piłsudskiego, ks. bp Marian Duś wyraził pragnienie, aby dla upamiętnienia Kongresu Eucharystycznego, zbudować kościół i stworzyć parafię pod wezwaniem Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa.

Tego samego roku prezydent Warszawy wyraził zgodę na budowę świątyni, a Kardynał Józef Glemp wyznaczył do tego zadania ks. Zygmunta Podstawkę, który w latach osiemdziesiątych pełnił posługę kapłańską, jako wikariusz w parafii św. Jana Kantego. W czerwcu 1989 roku, korzystając z gościny parafii Jabłonna, tymczasowo tam zamieszkał.

Rada Miasta, która początkowo była niechętna temu projektowi, ostatecznie wyraziła zgodę na przekazanie działki porośniętej sosnowym zagajnikiem przy ul. Piłsudskiego. Niewątpliwy wpływ na zmianę jej decyzji miało referendum wśród mieszkańców osiedli „Jagiellońska" i „Sobieskiego", przeprowadzone wiosną 1990 roku z inicjatywy ks. Podstawki. Około 10 tysięcy osób wyraziło pragnienie, aby w tym właśnie miejscu powstał kościół dla nowo organizującej się parafii.

28 kwietnia 1990 roku na placu poświęconym przez biskupa Mariana Dusia ustawiono krzyż i ołtarz polowy przy którym, do czasu wybudowania tymczasowej kaplicy, sprawowano eucharystię i gromadziła się miejscowa wspólnota parafialna.

Budowa kaplicy rozpoczęła się niemal natychmiast po poświęceniu placu. Zakończyła się w niecałe pół roku po rozpoczęciu. Część materiału przekazała parafia Puchały z diecezji łomżyńskiej.

W święto Matki Boskiej Różańcowej - 7 października 1990 roku - podobnie jak plac, poświęcił ją bp Marian Duś. Służyła parafii przez 9 lat. Do kaplicy dobudowano niewielkie mieszkanie dla proboszcza. Wikariusze zaś początkowo mieszkali w wynajętych w blokach mieszkaniach.

Kilka miesięcy później, dekretem metropolity warszawskiego prymasa Polski kardynała Józefa Glempa wydanym 7 lutego 1991 roku, została ustanowiona parafia Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa, a ks. Zygmunt Podstawka został jej pierwszym proboszczem.

Wiosną 1991 roku rozpoczęto budowę. kościoła i domu parafialnego. Ludzie sami zadecydowali o wyglądzie, sylwetce i stylu architektonicznym przyszłej świątyni. Projektanci kościoła, profesorowie Politechniki Warszawskiej Andrzej Buchner; Witold Mieszkowski i Andrzej Żurawski, zaproponowali aby świątynia nawiązywała do stylu zwanego neogotykiem nadwiślańskim. Była to odpowiedź na życzenie parafian, żeby budowany kościół nawiązywał wyglądem i stylem do starszych świątyń.

Budowa kościoła była możliwa dzięki wielkiej ofiarności parafian i życzliwości wykonawców (niektórzy czekali na wynagrodzenie za pracę przy budowie nawet po pół roku.

Wiele prac przy budowie wykonano społecznie. Grupa kilkunastu parafian przez kilka lat, po zakończeniu pracy zawodowej, pracowała przy budowie kościoła. Dzięki ich pracy koszty budowy były dużo mniejsze.

Kamień węgielny, który 14 września 1994 roku wmurował biskup warszawsko-praski Kazimierz Romaniuk, pochodzi z bazyliki w Orvieto we Włoszech, sławnej z cudu eucharystycznego (XIII wiek).

Rok później została ukończona plebania.

We wspomnienie św. Józefa robotnika, 1 maja 1999 roku, kościół poświecił ordynariusz diecezji warszawsko-praskiej bp Kazimierz Romaniuk.

Sześć lat później - 29 maja 2005 roku - abp Sławoj Leszek Głódź, drugi ordynariusz diecezji warszawsko-praskiej dokonał konsekracji kościoła, namaszczając ołtarz i mury świątyni w dwunastu miejscach. Na znak tego namaszczenia na ścianach kościoła wmurowuje się tzw. zacheuszki czyli płytki ze znakiem krzyża.

Źródło: diecezja.waw.pl/ncik